Begin november gingen we de strijd aan met “flextensie”, een nieuwe ‘vrijwillige’ vorm van dwangarbeid. Een maand later publiceren we “Flextensie: booming business over de ruggen van baanlozen”, een artikel over de oprichters van de BV Flextensie Nederland en hoe die het “flextensieconcept” uitrollen. Flextensie stelt bijstandsgerechtigden te werk bij reguliere bedrijven, maar dan zonder loon of arbeidsrechten. Dat is financieel voordelig voor bazen, gemeenten en natuurlijk Flextensie zelf. Het onthullende artikel veroorzaakt nogal wat ophef onder uitkeringsgerechtigden en allerlei critici, en het wordt flink verspreid via sociale media. Er verschijnen artikelen in de gevestigde media en er worden zelfs Kamervragen gesteld. En door de schijnheilige reacties van Flextensie zelf neemt de commotie alleen maar verder toe.
Zonder zuurstof dooft een vuur: come on people, fuel this fire!
Eind december komt dagblad Trouw met het artikel “Niet iedereen blij met baan plus bijstand”. Daarin doet Guus Budel, de founding godfather van Flextensie en door Trouw consequent Bludel genoemd, alle kritiek af als “politiek geraaskal”. In een bijgaand redactioneel gunt de krant Flextensie het voordeel van de twijfel. Trouw gelooft in de “goede bedoelingen” van de ondernemers, moppert een beetje over transparantie van de financiën en vindt het jammer als reguliere arbeidsplaatsen verloren zouden gaan door het “flextensieconcept”.
Het Dagblad van het Noorden publiceert daarna een schaamteloos promotiestuk voor de BV met als titel “Flextensie: verdienen naast een bijstandsuitkering”. Lokale politici en projectmanagers zalven daarin het uitbuitconcept, en er wordt maar liefst één uitkeringsgerechtigde opgevoerd als succesverhaal: die liet zich door Flextensie uitbuiten en vond een tijdelijke job.
In het streng christelijke Nederlands Dagblad (ND) krijgen de mede-oprichters van Flextensie Martine van Ommeren en Suzanne de Visser alle ruimte om de uitbuitconstructie te verdedigen via een oppervlakkig opiniestukje getiteld “Flexwerk: een leven met veel gedoe en weinig zekerheid. Dat kan anders”.
Het NRC komt ook met een artikel: “Flexwerk voor twee euro per uur”. Daarin mogen Van Ommeren en De Visser het zogenaamde “sociale ondernemingskarakter” van Flextensie promoten en brengen ze de omzetcijfers naar buiten. Om het “niet winstgedreven” karakter van de “social enterprise” te benadrukken schermen ze met het ‘schamele’ maandsalaris van 3.700 euro bruto dat ze zichzelf toekennen. De redactie blijkt zowaar drie baanlozen gevonden te hebben die het uitbuitconcept niet afkraken.
Op woensdag 25 januari publiceert Anja Eleveld, onderzoekster en docent aan de Vrije Universiteit, een rechtstechnisch artikel over de uitbuitconstructie van Flextensie. En diezelfde dag plaatst De Volkskrant het artikel “Werken voor de bijstand – en voor de gemeente” (achter de paywall), dat in feite niet meer dan een onbetaalde advertentie is.
Hengelen naar individuele ervaringen
Tijdens het schrijven van hun artikelen nemen enkele van de journalisten en redacteuren contact op met Doorbraak en DwangArbeid Nee Groningen (DANG). Wat goed zeg, zo’n inhoudelijke informatie- en gedachtenwisseling tussen pers en…. nee dus! Er wordt slechts gehengeld naar baanlozen die ervaring hebben met Flextensie. Of wij die kennen en zo ja, of we ze dan in contact kunnen brengen met de Trouw, het Dagblad van het Noorden of het NRC.
Het is net alsof het “flextensieconcept” slechts vanuit twee invalshoeken kan worden benaderd. Dat van de flextensie-uitrollers – Flextensie Nederland en de gemeenten die ermee in zee gaan – of dat van de baanloze die zonder loon en arbeidsrechten te werk wordt gesteld via de “sociale onderneming” Flextensie. Veel dwangarbeiders durven zich niet openlijk kritisch uit te laten uit angst voor financiële repercussies, ze zien geen andere manier van overleven dan ‘netjes’ ja en amen zeggen, en daardoor leiden veel interviews met flextensie-slachtoffers tot promotiepraatjes. Wij werken niet mee aan deze individualisering en depolitisering van de dwangarbeid. We leveren geen baanlozen aan journalisten, die zoeken ze zelf maar. Wij leveren alleen politieke kritiek, op dwangarbeid en in dit geval flextensie. En daar zijn de meeste journalisten dan weer nauwelijks in geïnteresseerd. ‘Kritiek’ halen ze wel in de parlementaire politiek, daar is ie tenminste niet links of van onderop.
Lees verder op de website van Doorbraak : Campagne tegen Flextensie komt op stoom
DANG 